Raid, Redundant Array of Independent Disks kelimelerinin kısaltılmışıdır. Türkçe’de ise “Bağımsız Disklerin Artıklıklı Dizisi” anlamına gelmektedir.
Günümüzde sunucular üzerinde depolanan verilerin korunması oldukça önemlidir. Harddisler üzerinde yaşanabilecek bozulma risklerine karşı veri kaybı yaşama ihtimali bulunmaktadır. Bir sisteminizde disklerinizden biri arızalanınca veri kaybı yaşamadan yeni bir disk takarak çalışmaya devam ettiğinizi işte “Raid” size isterseniz “Performans” istersenizde “Güvenlik” vaad ediyor.
Raid Türleri nelerdir ?
- Raid 0
- Raid 0+1
- Raid 1
- Raid 2
- Raid 3
- Raid 4
- Raid 5
- Raid 6
- Raid 10
- Raid 15
- Raid 50
- Raid 51
- Raid 60
Bu raid türleri arasında en çok kullanılanlar Raid 0, Raid 1, Raid 0+1, Raid 5’dir. Şimdide en çok kullanılan raid türleri açıklayalım;
Raid 0 nedir?
Raid 0 sadece performans için üretilmiş teknolojidir. En az 2 disk ile oluşturulur. Raid kart üzerine gelen tüm datalar disk sayısına bölünerek aynı anda hepsine birden yazılır. Örnek olarak elimizde 15.000 rpm bir disk varsa bu diske sadece 15.000 rpm hızı ile yazabilirken 3 adet aynı diskten varsa 45.000 rpm hızında kullanma olanağımız mevcut olur. Güvenliği en alt seviyededir. Disklerden biri göçerse tüm veriyi kaybetmiş oluruz. Kapasiteye bakacak olursak disk sayısının toplamı kadar kapasite elde edilir.
Raid 1 nedir?
Raid 1'''de yapı çok farklıdır.Yine en az 2 disk ile oluşturulan bu yapıda Raid kartına gelen tüm data iki diskede aynı şekilde yazılır. Bu işleme Mirroring'''te denilir. Bir disk göçtüğünde diğer disk problem olmamış gibi işlemlere devam eder. Kapasite anlamında da tekdisk kapasitesi elde edilir.
Raid 0+1 nedir?
İşte Raid teknolojisinde performans anlamında en üst seviyede bulunan Raid yapısı budur.Disk sayısı ne kadar fazla ise performans o derecede artar. En az 4 disk ile oluşturulabilir. 2 adet Raid 0 yapısını Raid 1 altında toplayarak yapılan bu yapı gelen tüm dataları parçalayıp tüm disklere dağıtarak okuma yazma yaptığından performans olarak hiçbir yapı performans anlamında bu yapının yanına yaklaşamaz.
Raid 5 nedir?
Günümüzde en yagın ve en popüler yapı Raid 5'''tir.Enaz 3 disk ile oluşturulur.Parite bilgisi tüm disklere dağıtılır.Yani tüm disklerde hem veri hem parite bilgisi bulunur.Veriler disklere yazılmadan önce Raid kart üzerinde parçalara ayrılır ve parite bilgisi ile birlikte disklere yazılırlar.Raid 5, 2,3,4 gibi tek diski tolere edebilir.
Hot spare nedir?
Hot spare’da sistem yöneticileri için olmazsa olmazlardan biridir. RAID sistemine dahil olan bir harddiskin bozulması halinde, yerine otomatik olarak gelecek olan ayrı bir diske verilen isimdir. Normal Raid sistemi bozulduğu andan itibaren sisten yöneticisinin anında müdahale etmesi gerekmektedir. İşte sistem yöneticisi yerinde olmasa bile Hot Spare sayesinde boştaki disk devreye girerek sistem yöneticilerinin işlerini kolaylaştırmaktadır.
Hot Swap nedir?
RAID sistemde, RAID sistemine dahil olan bir sürücünün bozulması halinde, server`ı kapatmadan ve hiç bir şekilde dokunmadan, bu bozuk diski alıp, yerine sağlam bir diski takma yeteneğine verilen isimdir.
Parity nedir?
RAID 5 Sistemi tarafından kullanılan ve disk dizesindeki bir harddiskte meydana gelen veri kaybını tekrar en eski haline getirmek için kullanılan bir tür veri kaybı önleme sistemidir.
Duplexing nedir?
İki RAID kartınını birbirini Mirror etmesidir.
Raid türleri nelerdir?
İki tür raid vardır. Bunlar;
1. Yazımsal Raid
2. Donanımsal Raid
Yazılımsal raid nedir?
Ek yazılım ve ek donanım gerektirmeden windows işletim sitemi tarafından desteklenen raid çeşididir.
Donanımsal raid nedir?
Herhangi bir Raid kartı alınarak kurulan raid sistemidir.
Yazılımsal raid ile donanımsal raid arasında ne gibi farklar vardır?
1. Yazılımsal Raid, işlemciye ekstra bir yüklenmeye sebep olduğundan dahili kartlarla yapılan Raid’e göre oldukça yavaş kalıyor. Masaüstü sistemlerde güdülen asıl amaç performans olduğu için Yazılımsal Raid pek tercih edilmeyen bir yöntem. Donanımsal Raid’in performansı software RAID’e göre çok çok üstün durumda.
2. Donanmısal RAID, yazılımsal RAID’e göre daha pahalıdır.
3. Donanmısal Raid kullanmak için iki diskin de baştan formatlanması gerekir ve donanımın raid bios’undan gerekli ayarlar yapıldıktan sonra ancak Windows kurulup gerekli driverlar yüklendikten sonra çalışır.
4. Yazılımsal Raid yapılırken bilgiler kaybolmuyor ama Donanmısal raid için hdd'''leri formatlamak gerektiğinden tüm bilgilerini kaybolmaktadır.
5. Yazılımsal olarak bir kere RAID dizisini oluşturduğunuzda daha sonra donanımsal bir çözüme dönemiyorsunuz. Eğer fikir değiştirip donanımsal bir çözüme geçerseniz tüm diziyi baştan yaratmalısınız.
6. Basic diskler dinamik disk haline çevrilebilir, ancak dinamik diskler Basic haline çevrilemez. Bu ancak dinamik disklerin silinmesiyle oluşur.
7. Üçüncü parti partition yazılımlarla Basic diskler üzerinde işlem yapabilirken dynamic diskler üzerinde işlem yapamamaktadırlar. Dynamic disklerde artık partition kavramı yoktur, volume kavramı vardır.
Raid kimler içindir?
Raid sistemlerini aslına bakarsanız hem ev kullanıcıları hemde işyerleri kullanabilirler. Önemle ev kullanıcılarıyla işyerlerini birbirinden ayıran fark ise raid sisteminde bitiyor yani bir ev kullanıcısı için raid 0 veya raid 1 uygunken bir işyeri için raid 10 uygun olabilmektedir. Disk sayısı arttıkça maliyet artacağı için Raid yapmadan önce gerçekten buna ihtiyacınız olup olmadığını analiz etmelisiniz.